การเสพทางผิด ความหดหู่แห่งจิตได้ บุคคลเป็นผู้มีจิตไม่หดหู่ ก็อาจละ
สักกายทิฏฐิ วิจิกิจฉา สีลัพพตปรามาสได้ บุคคลเป็นผู้ไม่มีวิจิกิจฉา
ก็อาจละราคะ โทสะ โมหะได้ บุคคลละราคะ โทสะ โมหะแล้ว ก็อาจ
ละชาติ ชรา มรณะได้.
จบอภัพพสูตรที่ 6

อรรถกถาอภัพพสูตรที่ 6

มีเนื้อความง่ายทั้งนั้น.
จบอรรถกถาอภัพพสูตรที่ 6

7. กากสูตร

ว่าด้วยอสัทธรรม 10 ประการ

[77] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย กาประกอบด้วยอสัทธรรม 10
ประการ 10 ประการเป็นไฉน คือ เป็นผู้มักขจัด 1 คะนอง 1 ทะเยอ
ทะยาน 1 กินจุ 1 หยาบช้า 1 ไม่มีกรุณา 1 ไม่แข็งแรง มักร้อง 1
เผลอสติ 1 สั่งสม 1 ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย กาประกอบด้วยอสัทธรรม 10
ประการนี้แล ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุผู้ลามกก็ประกอบด้วยอสัทธรรม
10 ประการ ฉันนั้นเหมือนกันแล 10 ประการเป็นไฉน คือ เป็นผู้ขจัด 1
คึกคะนอง 1 ทะเยอทะยาน 1 กินจุ 1 หยาบช้า 1 ไม่มีกรุณา 1 ไม่
แข็งแรง 1 มักร้อง 1 เผลอสติ 1 สั่งสม 1 ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย
ภิกษุผู้ลามกประกอบด้วยอสัทธรรม 10 ประการนี้แล.
จบกากสูตรที่ 7

อรรถกถากากสูตรที่ 7

พึงทราบวินิจฉันดังต่อไปนี้.
บทว่า ธํสี ได้แก่ ผู้กำจัดคุณ ไม่เอื้อถึงคุณของใคร ๆ แม้เขา
เอามือจับก็กำจัดเสีย ยังถ่ายอุจจาระรดบนศีรษะ. บทว่า ปคพฺโภ ได้แก่
ประกอบด้วยความคะนอง ไร้ยางอาย. ตัณหาความอยาก ท่านเรียกว่า
ตินติณะ ในบทว่า ตินฺติโณ ประกอบด้วยความอยากนั้น หรือมากด้วย
ความน่ารังเกียจ. บทว่า ลุทฺโท แปลว่า หยาบช้า. บทว่า อการุณิโก
แปลว่า ไร้กรุณา. บทว่า ทุพฺพโล ได้แก่ ไม่มีกำลังแรงน้อย. บทว่า
โอรวิตา ได้แก่ บินไปร้องไป. บทว่า เนจยิโก ได้แก่ ทำการสะสม.
จบอรรถกถากากสูตรที่ 7

8. นิคันถสูตร¹

ว่าด้วยอสัทธรรม 10 ประการของพวกนิครนถ์

[78] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย พวกนิครนถ์ประกอบด้วยอสัทธรรม
10 ประการ 10 ประการเป็นไฉน คือ เป็นผู้ไม่มีศรัทธา 1 ทุศีล 1
ไม่มีความละอาย 1 ไม่มีความเกรงกลัว 1 ไม่ภักดีต่อสัตบุรุษ 1 ยกตนข่ม
ผู้อื่น 1 ยึดมั่นความเห็นของตน ถือสิ่งที่ไม่ควรเก็บไว้ สละคืนความยึดมั่น
ถือมั่นด้วยความเห็นของตนได้ยาก 1 เป็นคนลวงโลก 1 ปรารถนา
ลามก 1 มีความเห็นผิด 1 ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย พวกนิครนถ์ประกอบด้วย
อสัทธรรม 10 ประการนี้แล.
จบนิคันถสูตรที่ 8

1. สูตรที่ 8 ไม่มีอรรถกถาอธิบาย.